مسجد رکن‌الملک اصفهان
جاذبه های گردشگری اصفهان
مسجد رکن الملک مربوط به سدهٔ ۱۳ ه.ق است و در اصفهان، مجموعه تخت فولاد، خیابان فیض واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۷ با شمارهٔ ثبت ۱۶۰۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
این مسجد توسط سلیمان‌خان رکن‌الملک بنا شده‌است. این مسجد در سال ۱۳۲۵ قمری بنا شده‌است. چندین ماده تاریخ در مورد بنای آن وجود دارد که همگی به همین سال اشاره دارند. اما در کاشی‌کاری ایوان اصلی مسجد تاریخ ١٣١٩ قید شده که به وضوح مشخص است. از جمله «بنای مسجد اقصا مبارک شد سلیمان را» و نیز «این صرح ممرد نیز بنیان ز سلیمان شد» و نیز آیت‌الله نورالله نجفی اصفهانی گفته‌است
با توجه به منابع و مآخذ موجود در مورد اين مجموعه و همچنين ماه تاريخ هايی که در کتيبه های مسجد و مدرسه آمده اين نکته مشخص می گردد که اين بنا در سال ۱۳۲۱ هجری قمری بنا گرديده است. کتيبه سردر مسجد و مدرسه که به وسيله محمد تقی فرزند محمد ابراهيم اصفهانی نوشته شده با خط ثلث بر زمينه کاشی خشت لاجوردی آيات قرآنی را کتابت کرده است.
بر هلال سردر اشعاری با خط نستعليق سفيد بر زمينه کاشی خشت لاجوردی رنگ نوشته شده است. در اين اشعار علاوه بر آن که به نام سليمان خان اشاره شد در مصراع آخر ماده تاريخ اتمام بنا را که سال ۱۳۲۱ هجری قمری است ذکر شده است.
اين سردر به حياط کوچکی متصل می شود که آب انبار معروف مسجد در اين قسمت قرار دارد. لوح سنگی که بر ديوار آب انبار نصب شده با خط نستعليق برجسته بر سنگ مرمر، طی اشعاری ماده تاريخ ساخت آب انبار را که سال ۱۳۲۵ هجری قمری است بيان می دارد.
کتيبه ای که در داخل سردر مسجد و مدرسه است به خط ثلث سفيد بر زمينه کاشی خشت لاجوردی رنگ تاريخ ۱۳۲۰ و نام سيد هاشم طوبی را بر خود دارد.
در طرفين در ورودی مسجد در کنار اتاقی که آرامگاه او در آن قرار دارد دو تصوير رکن الملک بر کاشی نقش شده است. اشعاری به خط نستعليق لاجوردی بر زمينه کاشی خشت سفيد در اطراف تصوير نوشته شده است. تاريخ اين نوشته ۱۳۲۴ هجری قمری است و نويسنده آن ميرزا عبدالجواد می باشد. اشعار فارسی سردر مسجد که آن نيز به خط نستعليق بر زمينه کاشی لاجوردی است از سرودهای طرب شاعر مشهور عصر قاجار است.
در قسمت نمای خارجی ايوان جنوبی مسجد با خط ثلث بر زمينه کاشی خشت لاجوردی آيات قرآن کريم به خط محمد باقر شيرازی است و تاريخ آن نيز ۱۲۵۷ هجری قمری است.
در طرفين ايوان اشعاری از رکن الملک به خط نستعليق سفيد بر زمين کاشی خشت زرد رنگ نوشته شده است. کاشی کاری ايوان در سالهای بعد انجام شده و تاريخ آن ۱۳۷۹ هجری قمری است.
در اطراف صحن مسجد نيز اشعاری از رکن الملک با خط نستعليق سفيد بر زمينه کاشی خشت لاجوردی رنگ نوشته شده است. نويسنده اين اشعار طرب بن همای شيرازی و تاريخ آن ۱۳۲۴ هجری قمری است.
در اطراف ايوان جنوبی مسجد اشعاری به خط سفيد بر زمينه کاشی لاجوردی به تاريخ ۱۳۱۹ هجری قمری نوشته شده است سراينده اين اشعار شاعری به نام اديب است در اطراف گنبد زيبای مسجد رکن الملک نيز کتيبه زيبايی وجود دارد که آيات قرآن مجيد نوشته شده است. تاريخ اين کتيبه ۱۳۲۳ هجری قمری است خطوط داخلی محراب نيز نستعليق سفيد بر زمينه کاشی لاجوردی است و خط ثلث مشکی بر زمينه کاشی خشت زرد و ثلث زرد است.
در اطراف نمای خارجی گنبد به خط ثلث سفيد بر زمينه کاشی خشت لاجوردی رنگ آياتی از قرآن به همراه اشعاری به زبان عربی نوشته شده است. تاريخ اين کتيبه ۱۳۲۲ هجری قمری است.
مسجد رکن الملک شبستان مسقف زيبايی دارد بر کتيبه اين شبستان علاوه بر آيات قرآن که به خط ثلث سفيد بر زمينه کاشی لاجوردی رنگ نوشته شده اشعاری نيز با خط نستعليق سفيد بر زمينه کاشی لاجوردی به چشم می خورد که تاريخ آن ۱۳۱۸ و سراينده آن اشعار اديب است. در داخل آرامگاه رکن الملک که کاشی کاری آن در حدود ۵۰ سال پيش انجام شده است اشعاری به خط نستعليق سفيد بر زمينه کاشی لاجوردی رنگ نوشته شده است که اثر طبع رکن الملک است. تاريخ اين کتيبه ۱۳۲۸ هجری شمسی است.
مسجد رکن الملک اصفهان به لحاظ در بر داشتن نمونه های بديع و جالب معماری دوران قاجار و همچنين وجود خط ثلث و نستعليق متعلق به استادان آن روزگار از اهميت ويژه ای برخوردار است. علاوه بر آن اين مسجد و مدرسه بيانگر علاقه و دلبستگی برخی از دولتمردان دوران قاجار به علم و دانش و شعر و ادب است.