آرامگاه علی ابن سهل
جاذبه های گردشگری اصفهان
علی بن سهل ازهر اصفهانی (۲۸۰ ه. ق) از عرفاً و دانشمندان اسلامی که در قرن سوم هجری مهشیدی میزیسته که هم‌اکنون خانقاه (به کفته اسپنسر نخستین خانقاه ایران) و محل عبادت او همچنان پا برجاست و مقبره و آرامگاه او نیز هست.
لازم است ذکر شود "ابن بطوطه" جهانگرد مشهور مراکشی نیز هنگام ورود به اصفهان از این بنا دیدن کرده و حدود ۲ هفته در آن اقامت داشته‌است.
و نیز مناره باقوشخانه به دلیل مجاورت با بقعه علی بن سهل به مناره علی بن سهل نیز شهرت دارد.
این بنا در مرکز باغی وسیع در محله طوقچی اصفهان است و هم‌اکنون نیز خانقاه دراویش خاکسار اصفهان تحت نظر احمد علیخان برومند (نصرت علیشاه) هست.
کنیه او ابوالحسن، از قدمای مشایخ اصفهان شاگرد محمد بن یوسف بنای اصفهانی. از اقران جنید و در میان ایشان دارای مکاتبت و رسالت بوده. جامی در نفحات نوشته، صاحب ریاضات بزرگی بوده که گاهی بیست روز از خوردن و آشامیدن امساک می کرده و شب‌ها به عبادت می گذرانیده، با وجود آن که از بزرگ زادگان اصفهان و در نعمت و رفاهیت تربیت یافته بود
"ابوالحسن علی بن سهل محمد بن ازهر اصفهانی" از مردم شهر اصفهان و از بزرگان و عرفای صوفیه ای است که در زمان حیات خویش از شهرت به سزایی برخوردار بود. وی خرقه ی تصوف خویش را از ابوالقاسم جنید و او از شخصی به نام سقطی و او از داوود طائی و طائی از حسن بصری و بصری نیز از امیر المومنین علی بن ابیطالب (ع) گرفته بود. پس از علی بن سهل نیز عده ای از بزر گان و مشایخ صوفیه از قبیل "شیخ فرج زنجانی "و "شهاب الدین سهروردی "سلسله ی خویش را به علی بن سهل رسانده اند. ابن بطوطه سیاح معروف مراکشی در نیمه ی اول قرن هشتم 727 (ه.ق) به اصفهان سفر کرد و به مدت چهارده روز در خانقاه علی بن سهل که مسجد ی به نام بابا سوخته(باقوشخانه) نیز در کنار آن قرار داشت اقامت گزید و با علی بن سهل و دیگر عرفایی چون شیخ قطب الدین معروف به رجاء آشنایی دیدار نمود. این جهانگرد مراکشی یکی از کرامات شیخ را چنین توصیف می کند: روزی شیخ قطب الدین در جایی که منزل کرده بودم و مشرف به باغ شیخ بود به دیدنم آمد، آن روز ملازمان لباس های شیخ را شسته و در باغ پهن کرده بودند در این لباس ها جبه ی سفید گشادی بود که در آن نواحی (هرزمیخی) نامیده می شد و من چون آن را دیدم با خود اندیشیدم که مستحق چنین جبه ای هستم در این حال شیخ در باغ نگریست و یکی از خدامش را گفت که برو و آن جامه ی هرزمیخی را نزد من بیاور، جامه را آوردند و شیخ آن را برمن پوشاند. من به پایش افتادم و بوسه زدم و تقاضا کردم که (طاقیه) سر خود را به من بخشد و شیخ در چهارده جمادی الاخری سال 727 (ه.ق)آن طاقیه را در همان زاویه به من داد. شیخ فرید الدین عطار نیشابوری از عرفا و شعرای قرن ششم (ه.ق) نیز در رابطه با کرامات این عارف بزرگ می نویسد آن خواجه ی درویش، آن حاضر بی خویش، آن داننده ی غیوب، آن بیننده ی عیوب، آن خزاین حقایق و معانی، شیخ علی بن سهل اصفهانی رحمه الله علیه، بزرگ و معتبر و از کبار شیوخ بود ، هم چنین عالم مشهور عصر صفوی شیخ بهاءالدین جبل عاملی در کتاب کشکول خود از علی بن سهل کرامات و حکایاتی نقل کرده و می نویسد " شبی هنگام توقف در اصفهان در خواب دیدم که به زیارت قبر امام و سید و مولایم حضرت رضا (ع) مشرف شده ام و قبه و ضریح آن حضرت را می دیدم. اتفاقا درآن ایام یکی از دوستان به اصفهان آمد و در بقعه ی علی بن سهل منزل گزید و من به قصد زیارت او به خانقاه علی بن سهل رفتم، وقتی قبه و ضریح شیخ را دیدم به یاد خوابم افتادم و از آن روز اعتقادم نسبت به شیخ زیاد گشت." شرح حال سخنان شیخ در کتاب هایی مثل "تذکره الاولیا عطار "،" رساله قشیریه" ، "اللمع سراج " ،"روضات و "طرایق الحقایق "و امثال آن موجود است. وفات این عارف بزرگ در کتاب نفحات الانس عبدالرحمن جامی در سال 280 (ه.ق) ذکر شده ولی بدیع الزمان فروزانفر مرگ وی را در سال 307 (ه.ق)می نویسد. مقبره ی علی بن سهل در محله ی طوقچی پشت مناره ی باقوشخانه در میان حیاطی کوچک واقع است که اطراف آن را دیوارهای نسبتاً بلندی می پوشاند .بقعه ی مذکور از داخل به شکل چلیپایی (صلیبی شکل) ساخته شده که مزار علی بن سهل در آن میان دیده می شود. سنگ قبر بدون هیچ گونه نوشته و حجاری بر سکویی به ارتفاع یک متر قرار دارد که با کاشی های معرق رنگارنگ مزین به اسماء مبارک حضرت محمد (ص) و علی (ع) آن را پوشانده است . . بخش داخلی بقعه را طاقچه ها، بالا طاقچه ها و ارسی هایی تشکیل می دهد که زیبایی دو چندانی به بنا می بخشد. مقام عالی این عارف بزرگ به حدی است که تا زمان زمان کنونی به قبر او به نظر احترام و اعزاز می نگرند.
آرامگاه علی ابن سهل _ مشاغل اصفهان _ نیازمندیهای اصفهان